Wśród wielu atrakcji Karkonoszy, Karpacza i okolic na szczególne wyróżnienie zasługują sztolnie Kowary. To kompleks podziemnych korytarzy, w których przed laty trwały prace wydobywcze. Wynoszono stąd wartościowy uran, żelazo i inne cenne minerały. Dziś kopalnia uranu rozsławia Kowary jako centrum turystyczne regionu. Przybywając tutaj, można zwiedzić kilka niezależnych obiektów, poznać historię wyrobisk i zobaczyć ciekawe eksponaty.
O czym przeczytasz w tym artykule?
Kopalnia Uranu Kowary – gdzie się znajduje i jak dojechać?
Miasto Kowary oddalone jest od Karpacza zaledwie o 10 kilometrów, a od Jeleniej Góry o 20 km. Można tu więc bardzo łatwo dojechać samochodem. W mieście znajdują się wyrobiska, m.in. kopalnia uranu Podgórze. Sztolnia Kowary to tak naprawdę kilka obiektów, a do każdego z nich prowadzi osobne wejście. Są one ulokowane w niedalekiej odległości, dlatego można do nich dojechać tą samą drogą.
- Kierując się od Jeleniej Góry, należy minąć wjazd do miasta i jechać dalej w kierunku Wałbrzycha. Zjechać można kolejnym zjazdem w prawo, następnie skręcić w lewo i kierować się drogą pod górę. Po około 4 kilometrach ukażą się Sztolnie Kowary, które należy minąć, by dojechać do kopalni Uranu Kowary.
- Kierując się od Kamiennej Góry, trzeba zjechać z Przełęczy Kowarskiej i skręcić w lewo na pierwszym zjeździe na Kowary. Następnie jechać w dół przez około 70 m, a potem skręcić w lewo i jechać pod górę. Tam czeka na Ciebie kopalnia uranu Liczyrzepa i kopalnia Podgórze w Kowarach.
- Kierując się od Karpacza, należy dojechać do skrzyżowania przy Parku Miniatur Zabytków Dolnego Śląska, skręcić w prawo i jechać cały czas prosto. Tam czeka na Ciebie kopalnia Kowary.
Sztolnia Kowary – historia
Nie można poznać historii kopalni Kowary bez podstawowej wiedzy w tym zakresie. Co to w ogóle jest sztolnia, będąca główną atrakcją turystyczną regionu? To podziemne wyrobisko o małym przekroju, które drąży się w zboczu góry. Robi się to w celu wydobycia wartościowych złóż minerałów. Ta, którą zwiedzać można w bliskim sąsiedztwie Karpacza, służyła po drugiej wojnie światowej do pozyskiwania uranu. Był on wysyłany do ZSRR i działo się to aż do 1973 roku. Następnie Politechnika Wrocławska prowadziła tu badania i zajęcia dla studentów.
Warto wiedzieć, że sztolnie Kowary to tak naprawdę dwa wyrobiska: Kopalnia Podgórze i Kopalnia Liczyrzepa. Są to niezależne od siebie obiekty, a dla pełnego obrazu warto zwiedzić oba.
Sztolnie Kowary i podziemna trasa turystyczna działają od 2000 roku. Na odcinku o długości około 1200 m znajduje się 13 punktów dozymetrycznych, które czuwają nad bezpieczeństwem zwiedzających. Monitorowaniem ich stanu zajmuje się Instytut Medycyny Pracy w Łodzi. Dzięki temu kopalnia w Kowarach funkcjonuje bez zarzutu od ponad dwudziestu lat.
Podziemna trasa turystyczno-edukacyjna kopalni Liczyrzepa
Kopalnia Liczyrzepa to stara kopalnia uranu, w której znajduje się podziemna trasa turystyczno-edukacyjna. Dzięki temu można teraz odwiedzić niezwykłe korytarze w towarzystwie przewodnika i poznać historię tego miejsca. Decydując się na taką wycieczkę, dowiesz się wiele o górniczych technikach wydobycia. I to począwszy od XII-wiecznych Gwarków – Walonów, aż do dziś.
Sama kopalnia powstała w latach 1850-1858 jako miejsce wydobycia fluorytu. Dopiero później zaczęto wyciągać stąd uran. Ogólnie wydobyto go około 470 ton!
Podziemna trasa turystyczna i ekstremalna w kopalni Podgórze
Kopalnia Podgórze w Kowarach to unikalne miejsce, w którym znajdują się pozostałości po eksploatacji rudy uranowej w latach 1950-1958. Obecnie można tam zwiedzać sztolnię 19a, a także nurkować w najgłębszym szybie w Polsce. Zwiedzanie trwa ok. 90 minut, a w przypadku trasy ekstremalnej – aż 3 godziny. Podczas wizyty zobaczymy stare narzędzia górnicze, wagoniki, pozostałości inhalatorium czy radzieckie mapy. Jest to idealna atrakcja dla całej rodziny i doskonały sposób na poznanie historii Kowar i okolic.
Więcej na temat Kopani Podgórze przeczytasz w artykule: Kopalnia uranu „Podgórze” w Kowarach – historia, zwiedzanie i cennik biletów
Karpacz – jedzenie w dobrej restauracji
Oczywiście po zwiedzanie w takich warunkach warto odrobinę odpocząć. Najlepiej przy dobrym trunku i jadle. Restauracja Sowiduch w Karpaczu będzie do tego doskonała, także ze względu na bogate wnętrze. W sali restauracyjnej znajdują się bowiem płaskorzeźby, wykonane przez lokalnego artystę, przedstawiające historię miasta i regionu. Możesz więc jeszcze przez chwilę pozostać w klimacie sztolni i kontynuować zwiedzanie Karpacza. Dowiesz się, że tutaj także istniały kiedyś wyrobiska, a Karpacz był centrum dla poszukiwaczy kruszców – Walonów. Co prawda dziś kopalnia uranu w Karpaczu nie funkcjonuje, ale to tylko okazja, by odwiedzić kopalnię Podgórze w Kowarach. Jeśli chcesz wybrać się z rodziną na pyszne jedzenie – Karpacz ma wiele do zaoferowania, czego dowodem jest Restauracja i Browar Sowiduch.
